Czym jest dyrektywa ErP?
Dyrektywa ErP wywodzi się z dyrektywy PWE z 2005 r., ale dotyczyła ona tylko produktów wykorzystujących energię, takich jak komputery czy lodówki. Później stała się ona dyrektywą Er, która obejmowała również np. okna czy opony. Ideą dyrektywy UE było stworzenie zróżnicowanego systemu oceny dla różnych grup produktów. Na ocenę produktów i ich wpływ na środowisko składa się zużycie materiałów, energii i wody oraz emisja zanieczyszczeń. W przypadku sprzętu AGD stworzono przy okazji etykietowanie energetyczne w klasach. Dziś na przyciągających wzrok kolorowych naklejkach znajdziemy klasyfikację urządzenia w A+, A, B, C itp. Jedynie urządzenia do użytku komercyjnego i przemysłowego są zwolnione z obowiązku oznakowania za pomocą naklejek. Przyjmuje się bowiem, że zakup takich produktów odbywa się zawsze w drodze wcześniejszych konsultacji lub specjalistycznych zakupów. Niemniej jednak producenci muszą otwarcie i przejrzyście informować o wartościach efektywności dla każdego produktu. Ten jednolity obowiązek etykietowania tworzy przejrzystą porównywalność zużycia energii. Wynikające z ErP oznakowanie zawiera sprawności energetyczne, które można obliczyć na podstawie różnych parametrów i dopuszczalnych wartości emisji. Urządzenia, które nie spełniają minimalnej wydajności określonej w dyrektywie ErP, nie mogą być dłużej sprzedawane.
Jaki jest schemat oceny systemów ogrzewania?
Poszczególne grupy produktów tzw. LOT. LOT20 i LOT21 tworzą grupy produktów do ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych i komercyjnych. Mniej więcej co 3 lata Komisja Europejska analizuje rozwój różnych systemów w grupach LOT i ocenia, czy obowiązujące wartości graniczne są nadal aktualne. Jeśli Komisja dojdzie do wniosku, że np. producent mógłby osiągnąć bardziej rygorystyczne wartości za pomocą swojej technologii, dyrektywa zostanie dostosowana w sensie lepszej kompatybilności środowiskowej, tzn. wartości graniczne zostaną zaostrzone. Ocena koncentruje się na efektywności energetycznej i emisji zanieczyszczeń podczas eksploatacji.
W dyrektywie ErP z 2018 r. istnieje jednolity parametr efektywności energetycznej systemów ogrzewania hal: roczny współczynnik wykorzystania lub zwany również sezonową efektywnością energetyczną. Powyższy parametr określa sprawności przy częściowym i pełnym obciążeniu, to oznacza % stosunek ilości ciepła dostarczonego przez urządzenie w całym sezonie grzewczym do rocznego zużycia energii przez to urządzenie i jest jednym z głównych wymagań niniejszej dyrektywy ErP. Komisja odpowiedzialna za dyrektywę słusznie uznała, że systemy grzewcze pracują średnio w 85% w trybie obciążenia częściowego, tj. w okresach przejściowych, a tylko około 15% musi pracować z pełnym obciążeniem (ten stosunek dotyczy zresztą także wszystkich innych urządzeń grzewczych, takich jak kotły kondensacyjne itp.)
Dodatkowo brak możliwości modulowania promienników [np. produkty1-stopniowe] jest również “karana” punktami strat przy wyliczaniu sezonowej efektywności energetycznej. Wydajne napędy elektryczne i wentylatory stają się więc koniecznością.
Zatem na sezonową efektywność energetyczną [ƞs[eta]] składają się:
- sprawność sezonowa ƞs,on
- sprawność cieplna ƞs,th
- wydajność wymiany ciepła przez promieniowanie ƞs,RF
- sprawność przy mocy minimalnej ƞmin
- sprawność przy mocy nominalnej ƞmax
Od tego odejmuje się zdefiniowane współczynniki korekcyjne, takie jak elektryczna energia pomocnicza.
Jakie są minimalne wymagania dla systemów ogrzewania hal?
Systemy ogrzewania hal z gazowymi promiennikami podczerwieni są bardzo energooszczędne w porównaniu z innymi systemami ogrzewania hal i charakteryzują się niską emisją CO2 i NOₓ. Przy modulowanej regulacji i dobrych współczynnikach promieniowania, promienniki podczerwieni mogą realizować wartości znacznie poniżej minimalnych wymagań. Na przykład w pełni modulowane promienniki rurowe osiągają dziś sprawność sezonową do 99% i emisję NOₓ około 35 mg/kWh. Minimalne wymagania dla sprawności sezonowej to 74% i 200 mg/kWh NOₓ.
Dla grupy promienników ceramicznych minimalny wymóg sprawności jest wyższy i wynosi 85%. Ale nawet tutaj nowoczesne, w pełni modulowane jednostki osiągają wartości ErP do 98%. Promienniki ceramiczne mają również przewagę technologiczną w zakresie spalania i wynikających z niego wartości emisji NOₓ. Najbardziej wydajne jednostki produkują zaledwie 18 mg/kWh NOₓ.
Minimalne wymagania dyrektywy ErP dla promienników grzewczych (promienniki ceramiczne i promienniki rurowe):
- Emisja NOₓ: ≤ 200 mg/kWh (Hs)
- Promienniki rurowe: ηs ≥ 74%
- Promienniki ceramiczne: ηs ≥ 85%
Źródło danych:
DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2009/125/WE
z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią.
